Maradona – D10S – viert z’n 60ste verjaardag

Een jongen nog, Diego Armando Maradona, 21 jaar oud maar al wereldberoemd. Na jarenlang onderhandelen is hij in 1982 uiteindelijk toch door Barcelona ingelijfd voor een recordbedrag. Hij is schuchter, innemend en hij vertelt wat zijn grootste droom is: het WK van die zomer in Spanje winnen.
Dezelfde naam, Diego Armando Maradona, maar een geheel ander wezen. Op de valreep heeft Argentinië zich toch nog geplaatst voor het WK van 2010 in Zuid-Afrika. Maradona is de bondscoach en hij excuseert zich bij de dames in de perszaal voordat hij zich tot de aanwezige journalisten wendt: ‘Jullie kunnen mijn pik zuigen en eraan blijven zuigen.’
Hoe is die schuchtere jongen deze man geworden die, net als je denkt dat het niet vulgairder kan, er toch nog een schepje bovenop doet?

De jonge Maradona

Op 20 oktober 1976, tien dagen voor zijn zestiende verjaardag, debuteert Maradona als jongste speler ooit in de Argentijnse Primera Division voor zijn club Argentinos Juniors. Amper een half jaar later speelt hij al zijn eerste interland. Toch neemt bondscoach Menotti neemt hem niet op in zijn selectie voor het WK van 1978 in eigen land. ‘Het was de grootste desillusie van mijn leven, het heeft me voor altijd getekend, heeft me gedefinieerd.’
Vier jaar later, op het WK in Spanje, is Maradona de man om wie alles draait. Maar Argentinië verlaat het toernooi roemloos en Maradona maakt weinig indruk. In het verloren duel tegen aartsvijand Brazilië haalt hij enkele minuten voor tijd keihard door op een tegenstander en hij gaat eraf met rood. De Argentijnse pers die hem altijd heeft bewierookt, valt nu over hem heen en hekelt het totale gebrek aan motivatie en discipline van Maradona en de rest van het team. Ze hebben meer tijd gestoken in stappen en feesten dan in trainen. Voor Maradona is dit de aftrap voor zijn levenslange oorlog met journalisten. Hij scheldt ze uit, bedreigt hen, schopt de één een liesbreuk en rijdt de ander opzettelijk met de auto over zijn voet (‘waarom zet jij je voet voor mijn auto?’) en schiet er vier het ziekenhuis in met zijn luchtbuks.
Ook Pele is voortaan zijn vijand. Pele, net als hijzelf een kind uit de sloppenwijken, was altijd zijn idool maar nu schrijft Pele in een column dat Maradona’s voetbaltalent wordt ondermijnd door zijn menselijke tekortkomingen. ‘Ik vraag me af of Maradona groot genoeg is als mens om de wereldwijde verering te rechtvaardigen.’ Na dit verraad van Pele komt het nooit meer goed tussen die twee. Als de FIFA hen beiden in 2000 uitroept tot Speler van de Eeuw verlaat Maradona direct de zaal nadat hij zijn prijs in ontvangst heeft genomen. Pele had graag met hem samen op het podium willen staan maar hij tuurt naar een lege stoel.
Maradona ziet nog meer vijanden: voetbalbestuurders. In Barcelona (1982-1984) heeft hij vanaf dag één ruzie met voorzitter Nuñez, in Napels (1984-1991) ligt hij eeuwig overhoop met voorzitter Ferlaino en zijn haat tegen de FIFA-bestuurders is grenzeloos. Na de WK-finale die Argentinië in 1990 verliest van Duitsland staat Maradona huilend op het erepodium en weigert hij de FIFA-officials de hand te schudden. Hij noemt de FIFA een maffiose organisatie en kondigt aan zijn eigen voetbalbond te gaan opzetten. Maar de Mexicaanse scheidsrechter stuurde geheel terecht twee Argentijnen met rood van het veld en kende Duitsland terecht een penalty toe. Vijandschap is de brandstof waarop de motor van Maradona draait en voor elke mislukking in zijn leven vindt hij een zondebok.
Tijdens dat WK van 1990 maakt Maradona ook bijna zestig miljoen Italianen tot zijn vijand met zijn oproep aan de Napolitanen om niet Italië maar Argentinië te steunen tijdens de halve finale die in Napels wordt gespeeld. ‘Italië vraagt Napels steun, maar alleen voor deze wedstrijd zal de stad worden geaccepteerd door de rest van het land.’ Maradona beschuldigt de Italianen van racisme tegen de zuiderlingen, zoals hij de Spanjaarden in zijn tijd bij Barcelona beschuldigde van racisme tegen Argentijnen. Op dat moment staat Maradona in Napels nog op gelijke voet met God. Na het eerste landskampioenschap ooit van Napoli in 1987 is de club net voor de tweede keer landskampioen geworden. In 1989 heeft Napoli ook de UEFA Cup gewonnen, allemaal grotendeels te danken aan D10S, de god met rugnummer 10. Maar met deze oproep tot landverraad overspeelt Maradona zijn hand. Nadat Argentinië Italië uitschakelt op het eigen WK richt alle woede en haat van de Italianen zich op hem.
Zijn allergrootste vijand zal Maradona – zo valt te vrezen – nooit meer verslaan: zijn zucht naar de instant-bevrediging van zijn lusten. Hij is al tientallen jaren verslaafd aan kopen, neuken, snuiven, zuipen en vreten. Hoe goed had die gozer kunnen zijn als hij een toegewijd sporter was geweest?
Schoonheid en schande gaan bij Maradona veelal samen. In de kwartfinalewedstrijd tegen Engeland op het WK van 1986 is er eerst de schande, de goal die hij scoort met de hand. De hele wereld heeft gezien dat het hands was, maar hij weigert dat te erkennen: ‘Het was de hand van God.’ Vier minuten later is er de schoonheid van de goal die door de FIFA is uitgeroepen tot goal van de eeuw: zijn fabuleuze solo vanaf de middenlijn waarbij hij de hele Engelse verdediging en de keeper passeert. Grootser nog was Maradona in de halve finale tegen België. Speelde er ooit een voetballer een betere wedstrijd dan Maradona in dat duel?
Hij kan niet lang nagenieten van de wereldtitel. Twee maanden na het WK, terwijl zijn jeugdliefde Claudia in verwachting is, wordt Diego Armando Sinagra in Napels geboren. Met Cristiana Sinagra heeft Maradona maandenlang een relatie gehad terwijl Claudia in Argentinië verbleef. Cristiana leerde hem kennen op z’n allerliefst: ‘Niet arrogant, niet decadent. Geen overmatig drinken, geen drugs. Gewoon een lieve, zorgzame, gevoelige man die bij mij echt zichzelf was.’ Maar Maradona verandert prompt weer in zijn andere zelf als hij verneemt dat Cristiana zwanger. ‘Ja, het is mijn kind’, zegt hij tegen haar vader die hem smeekt om zijn dochter netjes te behandelen, ‘maar ik wil niet dat ze het ter wereld brengt.’ Cristiana verklaart op televisie dat Maradona de vader is van haar kind het duurt tot 2003 voordat hij zijn zoon erkent.

Op zijn vijftiende is Maradona al kostwinner, hij haalt het gezin uit de sloppenwijk. Een voetballende geldmachine. Bij blessures of bij zijn telkens weer terugkerende rugklachten gaat subiet de spuit erin.
In Barcelona strijkt een heuse Maradona-clan neer: ouders, broers en zussen en neven en nichten, zijn vriendin Claudia Villafane die hij eeuwig ontrouw zal blijven, zijn vriend en zaakwaarnemer Jorge Cyterszpiler, zijn persoonlijke trainer, vrienden, vrienden van vrienden. Niemand in deze hele entourage die hem ooit tegenspreekt of corrigeert. Niemand die hem ervan weerhoudt tot in de vroege ochtend te feesten rond het zwembad van zijn villa waar het wemelt van de hoeren. Op tv is Maradona te zien in een spotje tegen drugsgebruik, maar intimi weten dat hij al sinds eind 1982 cocaïne snuift. ‘Ik voelde me superman’, zegt hij vele jaren later over zijn eerste snuif.

In zijn eerste seizoen bij Barcelona kan Maradona drie maanden niet spelen omdat hij ziek is (geelzucht), in zijn tweede seizoen is hij vier maanden uitgeschakeld nadat Andoni Goikoetxea, de slager van Bilbao, zijn enkel breekt. ‘Alsof een tak brak. Ik wist onmiddellijk dat het helemaal mis was.’
De Copa del Rey en de Copa de la Liga (beide 1983), meer prijzen wint Maradona met Barcelona niet. De inkomsten uit premies vallen daardoor tegen en sponsoren staan niet te dringen om hem voor hun karretje te spannen. Om de levensstijl van de Maradona-clan te kunnen voortzetten, moet er meer geld bij. Zelfs een riante salarisverhoging volstaat niet, hij heeft een nieuwe transfer nodig om de geldmachine weer op volle toeren te krijgen. Doelbewust forceert hij een breuk met de club door in een interview Catalanen klootzakken te noemen. Einde verhaal natuurlijk. Hij vertrekt in schande. De laatste wedstrijd die hij voor Barcelona speelt, ontaardt door zijn toedoen in een veldslag. Het is de finale van de Copa del Rey in 1984 en de tegenstander is Athletic de Bilbao, een schoppartij is op voorhand gegarandeerd. Maar ditmaal wordt het ook echt matten als Maradona na de wedstrijd een kopstoot uitdeelt. Hij wordt onmiddellijk aangevallen door Bilbao-spelers en daarna gaat iedereen elkaar te lijf. Met z’n knie schopt Maradona de verzorger van Athletic buiten westen en daarna stort hij zich op de volgende. Hem hangt een maandenlange schorsing boven het hoofd maar die besluit hij niet af te wachten. Maradona vertrekt naar Napoli.
In Napels verbrandt hij geld als nooit tevoren: een superjacht, een Rolls-Royce en een zwarte Ferrari Testarossa en nog een hele stoet andere auto’s, het kan niet op denkt hij. Maar het kan wel op en in september 1985 staat hij weer aan de rand van een faillissement. In plaats van zich te bezinnen op zijn uitgavepatroon ontslaat hij zijn vriend en manager Cyterszpiler en neemt hij Guillermo Coppola aan als zijn nieuwe zaakwaarnemer. En die brengt hem pas echt op het slechte pad.
Je spuugt niet in de bron waaruit je drinkt, denkt zijn jeugdliefde Claudia. Zij weet, net als heel Napels, dondersgoed wat Maradona zoal uitspookt. Het geld maakt alles goed. Ze krijgen twee dochters en in 1989 trouwen ze. Hun bruiloft is een hoogmis van de wansmaak die meer dan een miljoen kost en waarvoor tweeduizend gasten uit de hele wereld worden uitgenodigd. Vrijwel elke aanwezige heeft een gegronde reden om te zwijgen over Maradona’s drugsgebruik, het vreemdgaan en het hoerenlopen, het zuipen en het huiselijk geweld. Maradona is nog steeds een vuur waaraan velen zich willen warmen.
Dat alles verandert als de tovenarij van Maradona op het veld stilaan is uitgewerkt. Hij kan zich niet meer motiveren, wordt steeds dikker en speelt steeds vaker als een natte krant. In plaats van de schuld nu eens bij zichzelf te zoeken, windt hij zich vreselijk op omdat mensen in het stadion plastic flesjes naar Claudia gooien. En één van zijn auto’s is beschadigd, bij zijn zus is ingebroken. Voor Maradona is het duidelijk, verklaart hij in een persbericht: er is een georganiseerde campagne tegen hem en zijn naasten gaande, ze lopen gevaar. De maffia zit erachter, denkt hij.
Met deze uitspraak doorbreekt Maradona de omertà, een doodzonde. Een foto van drie jaar geleden waarop hij met de maffiosi van de Giuliano-clan poseert, de armen over elkaars schouders, duikt enkele dagen later op. Maradona was zelf juist altijd een graag geziene gast op maffiafeestjes, zo blijkt. Zijn cokegebruik, zijn hoerenlopen, alles wordt opeens breed uitgemeten in de bladen. Na de thuiswedstrijd tegen Bari op 17 maart 1991 besluiten de artsen van Napoli zijn urine te controleren. Maradona wordt betrapt op cocaïnegebruik. Op 1 april ontvlucht Maradona de stad als een dief in de nacht. Hij heeft een belastingschuld van tientallen miljoenen opgebouwd maar ook die schuld schuift hij in de schoenen van een ander: dat had de club moeten regelen.
Maradona wordt vijftien maanden geschorst. Enkele weken later wordt hij in eigen land gearresteerd voor cocaïnegebruik en in september veroordeelt de rechtbank in Napels hem tot een voorwaardelijke gevangenisstraf van veertien maanden wegens het gebruiken van cocaïne en het delen daarvan met vrienden.

Het is gedaan met de voetballer Maradona. Hij probeert zich nog te herpakken bij Sevilla en bij Newell’s Old Boys maar het lichaam én de geest zijn gewoon op. De droom om nog een laatste keer te schitteren op het WK van 1994 in Amerika valt in duigen omdat hij zich weer eens inlaat met een kwakzalver in plaats van met serieuze medici. De bodybuilder met zijn fopdiploma’s aan wie hij zich overgeeft, maakt hem inderdaad slank en fit maar wel met verboden middelen. Maar natuurlijk is het niet zijn eigen schuld dat Maradona tijdens het WK op doping wordt betrapt: het is een samenzwering tussen de FIFA en de kapitalistische WK-sponsors. Zij hebben hem, vriend van Fidel Castro, vermoord.
Het is misschien wel zijn grootste prestatie dat Maradona überhaupt nog leeft. Dat vergde wel de nodige ziekenhuisopnames waarbij het na een overdosis al eens zeer kritiek was. Hij onderging een maagverkleining en probeerde herhaaldelijk af te kicken.
Maradona heeft deze wereld geen schoonheid meer te bieden, alleen nog maar schande. Dan duikt er een video op waarop hij zijn dertig jaar jongere vriendin mishandelt. Een poosje later een foto van die twee. Alles weer koek en ei, hij staat haar te vingeren in een zwembad. Een video van een stomdronken Maradona achter het stuur van zijn auto die best een ‘interview’ wil geven aan journalisten. Op een andere video een wederom stomdronken Maradona maar ditmaal zittend op een auto terwijl hij de wereld zijn tieten toont. En Maradona die beide middelvingers opsteekt naar god mag weten wie in de skybox tijdens het WK van 2018.
In 2010 wordt hij ontslagen als bondscoach van Argentinië omdat hij er niets van bakt en niemand een systeem kan ontdekken in zijn gekte. Zes jaar later speelt Maradona mee in een benefietwedstrijd voor Unicef, een initiatief van paus Franciscus die op de tribune zit. ‘United for Peace’ is nota bene de slogan. Maar daar is Juan Sebastian Veron die destijds als speler zo kritisch was over bondscoach Maradona. Te lijf die gast! Beveiligers moeten eraan te pas komen om Maradona in bedwang te houden. Wie zijn eigen fouten niet erkent, zal nooit van zijn fouten leren.