Wij zijn als eenvoudige werknemers natuurlijk geneigd huizenhoog op te kijken naar onze baas, en ons tot hem of haar te wenden voor wijze raad, kalmte en rust, en de oplossing voor al onze problemen. Maar bazen zijn ook mensen, geloof het of niet. Compleet met onvoorspelbaar en onverwacht gedrag. Vandaar: zes dingen die je altijd moet onthouden over je geliefde leider! En hoe je daar mee om moet gaan.

1) Bazen hebben ook bazen: Wij zien haar of hem als de zon en de sterren, het centrum van het complete universum, en Zeus op de Olympus, maar ook ons lichtend voorbeeld rapporteert aan een hogere macht, zoals een baas-boven-baas of een nest met schuimbekkende aandeelhouders. En de baas krijgt dus ook opdrachten of targets die misschien wel een tikje aan de ambitieuze kant zijn, of anderszins een bron van zorg en slapeloze nachten. Als je baas dus in jouw ogen een tikje onredelijk tekeer gaat tegen jou en je collega’s, bedenk dan: ook haar lot ligt indirect in jouw handen. Verkloot jij de boel, straalt dat namelijk ook af of hem of haar. En dat kan niet de bedoeling zijn. Vandaar. Vergeef je baas dus zonder mokken elke uitbrander, als je baan je lief is.

2) Bazen hebben altijd gelijk: Dit is misschien een tikje ingewikkeld om uit te leggen, maar ik ga het toch proberen. De baas heeft altijd gelijk, ook als de baas volgens alle wetten van logica en wijsbegeerte géén gelijk heeft. Geef hem of haar in zo’n situatie naar oud Japans gebruik dus altijd ‘gelijk-met-een-maar’. Als in: ‘Je heb gelijk, we moeten bezuinigen, maar we hebben al helemaal geen budget, dus dat kan niet. Maar je hebt wel gelijk!’. Op die manier voorkom je dat je de baas direct moet tegenspreken, wat je in de tijd van de Shogun op een hele unfaire onthoofding zou komen te staan, en in de hedendaagse bedrijfscultuur een reputatie van wijsneus en lastpost oplevert, alsmede ontslag op staande voet.

3) Bazen zeggen nooit wat ze bedoelen, of andersom: In het zakenleven is het goed gebruik je kaarten zo dicht mogelijk tegen de borst te houden. Want zo blijf je een ongrijpbaar mysterie, en dat is blijkbaar handig in het spel van de haute finance. Hogerhand praat dus gewoontegetrouw altijd in tongen, ook tegen de werknemers, en geeft zo min mogelijk prijs van zijn of haar bedoelingen, gevoelens of drijfveren. Het is dus zaak missives van hogerhand niet al te letterlijk te nemen en al helemaal niet proberen te begrijpen. Er zijn namelijk krachten aan het werk waar jij geen weet van hebt, nooit weet van zult krijgen, maar die eigenlijk allemaal neerkomen op: doe meer, doe het sneller en doe het beter. En breek er verder je mooie domme hoofdje maar niet over.

4) Bazen willen altijd méér! Hoe hard je ook werkt, er kan altijd nog een tandje bij. Er is immers nog de avond, het weekend en de vakantie om dat kleine beetje extra te brengen, dat net het verschil kan maken tussen succes en mislukking, en een baan of een uitkering. Bazen begrijpen dan ook niet waar je altijd zo moeilijk over doet, bij het minste of geringste appèl op je flexibiliteit of hart voor de zaak! Bazen zijn namelijk onderhevig aan andere wetten van tijd, energie en ruimte dan wij. Zij denken aan het bedrijfsresultaat en de toekomst van de onderneming, jij alleen maar aan jezelf. Luie hond! Het zou al enorm helpen als je er tenminste uitzag alsof je aan het werk bent!

5) Bazen houden van aandacht: Omdat het eenzaam is aan de top, is de baas blij als iemand aandacht schenkt aan zijn of haar welbevingen, zonder overigens ook maar de geringste bedreiging te vormen voor diens positie. Ideaal is een onderdaan die strooit met complimentjes, alle office gossip ongevraagd op tafel gooit, en er geen been in ziet dapper aan de poten van de stoel van nietsvermoedende collega’s te zagen. Als het maar niet de stoel van de baas is. Dus. Maakt het je niet uit dat je een lafhartige slijmbal bent die ooit zal worden verzwolgen door de heetste vlammen in de hel, kan het een goede zet zijn je voorzichtig bij de baas in te likken. Oppassen dat je het niet te slim en opvallend doet, want de baas houdt niet van golddiggers of Koningsmoordenaars.

6) Bazen willen geen gezeik! Kijk. Je baas heeft je ooit aangenomen om hem of haar te verlossen van een probleem. Hoe je dat doet, zal de baas een zorg zijn. Sterker nog: de baas wil het niet weten. Als hij er maar geen last van heeft en alles wordt bereikt dat aan hogerhand is toegezegd. Slaag je daar niet in, moet je baas je helpen en – voor een deel – dus jouw werk doen. En de baas heeft wel wat anders aan zijn hoofd. Maak dus nooit slapende honden wakker en zorg dat je je shit voor elkaar hebt.